Trzy dni w Beskidzkiej Piątce

Pięć gmin leżących w Beskidzie Śląskim – Brenna, Istebna, Szczyrk, Ustroń i Wisła – podjęło współpracę na polu promocji swojego regionu w kraju i za granicą, przyjmując równocześnie nazwę “Beskidzka 5”.

Budowa takiego mikroregionu turystycznego, składającego się na wzór turystycznych regionów w Europie Zachodniej z kilku gmin, to unikalne, pierwsze tego typu przedsięwzięcie w Polsce. Na turystów czekają tutaj niezapomniane i malownicze krajobrazy, możliwość uprawiania różnych sportów, tradycyjna góralska gościnność i kultura, przepyszna kuchnia, a także wyjątkowe zabytki.

Każda z gmin tworzących Beskidzką 5 posiada unikalny charakter i zapewnia inny rodzaj pozytywnej energii:
− Brenna – siła spokoju;
− Istebna – siła tradycji;
− Szczyrk – siła energii;
− Ustroń – siła zdrowia;
− Wisła – siła źródeł.

Dzień pierwszy: “Trójwieś”

Jaworzynka:

Trójstyk − jedno z sześciu miejsc w Polsce, gdzie spotykają się granice trzech państw (tutaj Polski, Czech i Słowacji). W 1995 r. ustawiono w tym miejscu trzy granitowe obeliski z herbami każdego z graniczących państw. Do polskiego i czeskiego obelisku prowadziła wówczas jedynie polna dróżka, zaś ich słowacki odpowiednik znajdował się po drugiej stronie płynącego dość głębokim wąwozem strumienia, więc dostęp do niego był mocno utrudniony.

fot. www.istebna.eu

Muzeum Świerka Istebniańskiego i Woliera Głuszca − placówka jest integralną częścią szkółki leśnej oraz Karpackiego Banku Genów, które stanowią bardzo dobrą bazę dla działalności edukacyjnej. W obiekcie można się zapoznać z historią sławnych drzewostanów świerkowych rosnących na terenie Istebnej, które już ponad 60 lat temu zostały uznane przez międzynarodowe grono leśników i badaczy właściwości genetycznych za fenomen przyrodniczy.

Stwierdzono bowiem, że nasiona rosnących tutaj świerków wydały najlepsze potomstwo spośród wszystkich gatunków świerków w wielu regionach świata. Mają on więc przewagę nad świerkiem syberyjskim, kaukaskim, czy serbskim, gdyż rosną szybko i wysoko oraz są odporne na choroby i szkodniki. Zlokalizowana jest tu także Woliera Pokazowa Głuszców, w której przez specjalne lustra weneckie można podziwiać życie tych pięknych drapieżnych ptaków, nie narażając ich jednocześnie na niepotrzebny stres. Uruchomienie Wolierowej Hodowli Głuszców miało miejsce w 2002 r.

Kontakt: Jaworzynka 812, tel. +48 338 556 313.

fot. www.istebna.eu

Koniaków:

Chata na Szańcach – Galeria Sztuki Regionalnej czyli Chata na Szańcach w Koniakowie to niesamowite miejsce. Warto tu zajrzeć, bowiem w pięknej chacie, z ganku której roztaczają się wspaniałe widoki na okoliczne góry Beskidu Śląskiego, od 1990 roku prezentowana jest sztuka ludowa z terenu Trójwsi Beskidzkiej. Można tu znaleźć słynne koniakowskie koronki, a prócz tego rzeźbę, malarstwo, grafikę i inne dzieła sztuki. Wśród zbiorów znajduje się czepiec koronkowy, który liczy sobie 140 lat. W chacie posłuchać można ciekawych opowieści o Koniakowie, a także gry na trombitach własnoręcznie wykonanych przez właściciela galerii.

Kontakt: Koniaków Szańce 662, tel. +48 33 855 70 70, www.chata-na-szancach.business.site.

fot. www.istebna.eu

Muzeum Koronki  – placówka powstała w 1962 roku, po śmierci Marii Gwarek. W muzeum można zobaczyć części ubioru oraz przedmioty wykonane z koronki. Są wśród nich m.in. czepce, chusty, kryzy, kołnierzyki, zdobienia bielizny pościelowej, firanki, serwetki na półki. Jednym z eksponatów jest niedokończona serwetka z nici chirurgicznych, wykonywania przez Marię Gwarek dla brytyjskiej królowej Elżbiety II.

Kontakt: Koniaków Szańce 550, tel. +48 33 855 64 23)

fot. www.istebna.eu

Ochodzita – najwyższy punkt Trójwsi liczący sobie 894 m n.p.m. Bezleśny wierzchołek Ochodzitej jest wspaniałym punktem widokowym. Roztacza się z niego jedna z najpełniejszych panoram górskich w całych Beskidach Zachodnich. Ku północy widać stąd Baranią Górę (1220 m n.p.m.), na której tle zobaczymy biegnący w nasza stronę, pokryty polami i lasami grzbiet ze szczycikami Gańczorką (909 m n.p.m.) i Tyniokiem (892 m n.p.m.).

Dalej w prawo, na północny wschód, za obniżeniem Kotliny Żywieckiej na horyzoncie oglądamy Beskid Mały. Na wschód i południowy wschód otwierają się widoki na charakterystyczne szczyty Beskidu Żywieckiego. Nieco na prawo, przy dobrej pogodzie, widoczne są Tatry. Spoglądając ku południowi podziwiać możemy Pasmo Raczańskie oraz leżącą dalej, na terenie Słowacji, Małą Fatrę. Po stronie południowo-zachodniej, za otoczeniem niedalekiej wsi Jaworzynka, składającej się z niewysokich wzniesień, widać pasmo leżących na Słowacji Jaworników.

fot. www.istebna.eu

Istebna:

Kościół pw. Dobrego Pasterza – znajdujący się w centrum wsi kościół zbudowany został w latach 1792-1794 na miejscu wcześniejszej drewnianej kaplicy z 1720 roku. Na miejscu pierwotnej, nieistniejącej już kaplicy drewnianej obecnie znajduje się figura Matki Boskiej, przedstawionej według paryskiego objawienia św. Katarzyny Labouré, znanego z Cudownego Medalika.

Na uwagę zasługują też bardzo oryginalne zamknięte oprawy oświetleniowe, lamp sufitowych w formie tzw. oboniek. Są to płaskie, drewniane beczułki góralskie, w których przechowywano mleko owcze, według pomysłu brata Ludwika Konarzewskiego – juniora, architekta Stanisława Konarzewskiego. Kościół parafialny, rzymskokatolicki, wypełniony jest naściennymi obrazami lokalnych artystów. Znajduje się w nim wiele rzeźb, obrazów i witraży również spod ich ręki.

Kontakt: Istebna 67, tel. +48 33 855 60 30, www.dobrypasterz-istebna.pl

fot. www.istebna.eu

Izba Pamięci Jerzego Kukuczki – w Istebnej znajduje się Izba Pamięci, w której można poznać bliżej tego fascynującego człowieka. Izbę urządziła wdowa po nim, pani Cecylia Kukuczka, w rodzinnym domu, który himalaista przebudował na domek letniskowy. W jednym pomieszczeniu zgromadzono m.in. Srebrny Medal Orderu Olimpijskiego, przyznany mu w 1988 roku na Igrzyskach Olimpijskich w Calgary, narty, na których zjechał z Shisha Pangmy, sprzęt turystyczny i wspinaczkowy, puchary oraz inne trofea sportowe, książki, a także liczne fotografie. Warto też wspomnieć, że w maju w Istebnej corocznie odbywa się Rajd Górski im. Jerzego Kukuczki.

Kontakt: Istebna Wilcze 340, tel. 508 389 558, www.jerzykukuczka.com.

fot. www.istebna.eu

Dzień drugi “Wisła i Szczyrk”

Zameczek Myśliwski Habsburgów (Wisła, ul. Lipowa 4A, tel.  +48 338 553 560) – przeniesiony do Wisły w roku 1986 z lasów Beskidu Śląskiego. Drewniany pałacyk służący niegdyś wysoko postawionym Habsburgom do polowania, głównie na głuszce. Ostatnie polowanie habsburskie odbyło się w 1916 – arcyksiążę Fryderyk ustrzelił wtedy 2 koguty głuszca. 12 listopada 1918 pałacyk został splądrowany i okradziony przez miejscową ludność. W niepodległej Polsce przeszedł na własność Skarbu Państwa (konkretnie opiekę nad nim przejęło Nadleśnictwo Wisła). Jednocześnie jest to najstarszy drewniany budynek w Wiśle. Obecnie w budynku znajduje się dom zagadek z trzema escape roomami.

Kontakt: Wisła, ul. Lipowa 4A, tel. +48 338 553 560.

Muzeum Beskidzkie im. Andrzeja Podżorskiego – stała ekspozycja obiektu dokumentuje kulturę materialną górali śląskich, nie tylko Wisły ale także Trójwsi czy Brennej. W budynku z 1794 r. możemy podziwiać zrekonstruowaną góralską izbę oraz zabytkowe sprzęty domowe. Dodatkową atrakcją jest zbudowana obok muzeum Enklawa Budownictwa Drewnianego, w której można zobaczyć kuźnię, chatę komornika, kolibę pasterską, pasiekę pszczelarską oraz w okresie letnim – zielnik. Szczególną atrakcją jest kuźnia, w której na żywo poznaje się pracę kowala. Muzeum posiada bogatą ofertę edukacyjną, dla zainteresowanych organizowane są lekcje muzealne i warsztaty. W okresie lata na terenie enklawy mają miejsce imprezy kulturalne, ponadto organizowane są również tematyczne wystawy czasowe.

Kontakt: Wisła, ul. Pawła Stellera 1, tel. 33 855 22 50, www.muzeumwisla.pl.

Następnie proponujemy przejście spacerem przez park obok Pomnika Źródeł Wisły oraz Pomnika Poległych i Walczących o Polskość i Wolność Ojczyzny w kierunku kolejnej atrakcji (czas przejścia: 30 min).

Muzeum Magicznego Realizmu – Ochorowiczówka – spośród wszystkich obiektów wybudowanych przez Juliana Ochorowicza w Wiśle pozostała do dziś jedynie „Ochorowiczówka”, z której wyprowadził się on w 1912 roku, pozostawiając wszelkie meble, książki i urządzenia badawcze. W odrestaurowanym budynku dawnej willi, znajduje się ponad 300 obrazów, rzeźb i grafik czołowych, polskich twórców surrealizmu, a także izba poświęcona Julianowi Ochorowiczowi – założycielowi willi i wybitnemu naukowcowi. W muzeum można podziwiać liczne dzieła znanego surrealistycznego artysty – Salvadora Dali.

Kontakt: Wisła, ul. Juliana Ochorowicza 6, tel. +48 690 044 214, www.ochorowiczowka.pl.

Skocznia im. Adama Małysza – pierwsza skocznia w Wiśle Malince (drewniana) została zbudowana w latach 1932-1933. W 1953 roku dokonano pierwszej większej przebudowy obiektu. Od 1958 roku rozgrywano na niej prestiżowe, międzynarodowe zawody o Puchar Beskidów. Kolejna rozbudowa odbyła się w latach 1966-1967, według wytycznych inżyniera J. Muniaka, projektanta wielu skoczni narciarskich w Polsce.

Na fali sukcesów Adama Małysza w 2001 podjęto decyzję o zburzeniu starej konstrukcji obiektu K105 i wybudowaniu na jej miejscu nowej skoczni narciarskiej o punkcie konstrukcyjnym K120. Budowa zakończyła się latem 2008 r. Pierwszy skok na nowym obiekcie oddał 17 września 2008 r. sam wielokrotny medalista olimpijski, Adam Małysz.

Kontakt: Wisła, ul. Malinka 4, tel. +48 33 855 51 05, www.wisla-malinka.com.

Zameczek Prezydencki  – Zamek Górny, czyli właściwa rezydencja, pełni funkcje reprezentacyjne i wypoczynkowe dla prezydenta RP. Pod nieobecność głowy państwa obiekt można zwiedzać. Na trasie turystycznej znajdują się zlokalizowane na pierwszym piętrze: hol wejściowy, weranda zwana salonem Pronaszki, reprezentacyjna jadalnia, salon i palmiarnia. Na drugim piętrze można zobaczyć gabinet Prezydenta Mościckiego oraz łazienkę, w której częściowo zachowane zostało oryginalne wyposażenie. Większość wyposażenia rezydencji szczęśliwie zachowała się do naszych czasów. W skład obiektu wchodzi również Zamek Dolny, pełniący funkcję budynku gospodarczego, posiadający część konferencyjną i pokoje hotelowe oraz Gajówka z restauracją i pokojami hotelowymi.

Kontakt: Wisła, ul. Zameczek 1, tel. 33 854 65 00, www.zamekwisla.pl.

Kolej linowa na Skrzyczne – kolej linowa na Skrzyczne to jedna z największych atrakcji turystycznych Szczyrku. Komfortowe 4-osobowe kanapy wywożą turystów z dolnej stacji kolei linowej, poprzez Jaworzynę, aż na szczyt Skrzycznego (1257 m n.p.m.). Tam można podziwiać wspaniałe widoki na panoramę Beskidów oraz przy dobrej pogodzie Tatry.

Kontakt: Szczyrk, ul. Myśliwska 45, tel. (+48) 33 817 86 20, www.skrzyczne.cos.pl.

Beskidzka Galeria Sztuki Bator Art Gallery – galeria została założona w 1995 roku przez Barbarę i Mirosława Batorów. Bator Art Gallery do 29 kwietnia 2018 r. prowadzona była wyłącznie w budynku zlokalizowanym przy ul. Myśliwskiej 60 w Szczyrku. Prezentowała tam dzieła przeszło 130 znakomitych, czołowych artystów z Polski i zagranicy, głównie w zakresie malarstwa, ceramiki, grafiki, rzeźby i szkła artystycznego. Od 2011 roku, regularnie co dwa lata, Bator Art Gallery organizuje największą w Polsce wystawę magicznego realizmu, tj. “Magical Dreams”, na którą do Szczyrku zjeżdżają z całego świata znawcy i miłośnicy sztuk magicznych, fantastycznych i nadrealistycznych.

Kontakt: Szczyrk, ul. Myśliwska 60, tel. +48 33 817 87 16, www.galeriabator.com.

Pracownia artystyczna wyrobów ceramicznych – pracownia ceramiczna Kamelo to jedyna w Szczyrku pracownia artystyczna, w której własnoręcznie tworzone są wyroby ceramiczne idealne na prezent dla bliskiej osoby lub pamiątkę z pobytu w sercu Beskidu Śląskiego. Na miejscu wyrabiane są np. aniołki, kubki, patery, misy, talerze oraz elementy dekoracji wnętrz.

Kontakt: Szczyrk, ul. Myśliwska 34, tel. 605 119 573, www.kamelo.pl.

Dzień trzeci: ‘’Ustroń i Brenna”

Kolej Linowa Czantoria – jest bardzo popularnym szczytem w Beskidzie Śląskim z super nowoczesną kolejką linową. Największymi atutami tej ostatniej są systemy zwalniające przy wsiadaniu oraz wysiadaniu, a także wygodne czteroosobowe kanapy. Przy górnej stacji kolei linowej znajduje się letni tor saneczkowy, który zapewni wspaniałą zabawę dla miłośników adrenaliny w każdym wieku. Na szczycie Czantorii znajduje się Sokolarnia, gdzie prowadzone są prelekcje na temat fascynującej sztuki układania ptaków do łowów.

Kontakt: Ustroń, ul. 3 Maja 130, tel. 33 854 35 50, www.czantoria.net.

Rdzawe Diamenty – Muzeum Motocykli – muzeum jest dziełem dwóch osób – Remigiusza Dancewicza oraz Daniela Kolonki, którzy jako pasjonaci sami składają swoje motocykle ze starych części, a następnie udostępniają je zwiedzającym. Kolekcja zawiera motocykle i eksponaty z okresu 1900-1975 r.

Kontakt: Ustroń, ul. Kościelna 21, tel. 605 356 315, www.rdzawe-diamenty.com

Leśny Park Niespodzianek – jest to tak zwane „petting zoo”, czyli specjalny rodzaj ogrodu zoologicznego, gdzie zwierzęta mogą być nie tylko oglądane, ale także dotykane. Jeśli trafi się do Parku w odpowiednich godzinach, można nawet zwierzęta nakarmić! Nie ma tutaj oczywiście lwów i tygrysów, ale są sarny, dziki, jelenie i jeszcze cała grupa innych gatunków zwierząt występujących naturalnie w naszych lasach.

Oprócz miejsca, gdzie można znaleźć się w bliskim kontakcie ze zwierzętami, przewidziano także ponad 3 kilometry ścieżek spacerowych, z których można podglądać lokalną florę i faunę, a także stworzono specjalny plac zabaw. Znajduje się tutaj również Sokolarnia, w której hoduje się ptaki drapieżne. Kilka razy w ciągu dnia urządzane są pokazy polowania z ich udziałem. Bezpośrednio przy Sokolarni stworzono Muzeum Myślistwa i Łowiectwa.

Kontakt: Ustroń, ul. Zdrojowa 16, tel. +48 515 255 161, www.lesnypark.pl.

Obserwatorium Nietoperzy – dzięki projektowi pod nazwą „Ochrona nietoperzy w Gimnazjum w Brennej” każdy może z bliska obejrzeć te niezwykłe ssaki. Ekspertyza, jaką wykonali chiropterolodzy wykazała, że na strychu szkoły mieszkają dwa gatunki nietoperzy: nocek duży oraz podkowiec mały. Każdy z nich podlega ścisłej ochronie. Aby ochronić ich siedlisko rozrodcze, w Gimnazjum w Brennej, na poddaszu powstało obserwatorium. Czynne jest ono dla zwiedzających w okresie bytowania nietoperzy na strychu tj. od maja do końca września, w każdy wtorek w godz. 10:00-14:00.

Kontakt: Brenna, ul. Górecka 224, tel. 33 8586 971.

Dwór Kossaków – to dawna posiadłość rodziny słynnych malarzy i pisarki Zofii Kossak. Wchodząc do zabytkowego dworu, uwagę przyciągają fototapety oraz eksponaty należące do rodziny Kossaków. Na tle zabytkowych ruin organizowane są słynne cykle imprez kulturalnych, m.in. plenery malarskie i rzeźbiarskie oraz koncerty. Dworek otoczony jest pięknym parkiem, gdzie można zobaczyć przyrodnicze skarby, a także odnaleźć ukryte wyrzeźbione stwory.

Kontakt: Górki Wielkie, ul. Stary Dwór 4, tel. 33 851 03 51, www.dworkossakow.pl.

Życzymy miłego pobytu i zapraszamy do naszego punktu Informacji Turystycznej w Wiśle!