Zamek w Malborku – wzniesiony w kilku etapach od 1280 do poł. XV w. przez zakon krzyżacki. Początkowo konwentualna siedziba komtura, w latach 1309–1457 siedziba wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego i władz Prus Zakonnych, w latach 1457–1772 rezydencja królów Polski, od 1466 siedziba władz Prus Królewskich, od 1568 siedziba Komisji Morskiej, w 1772 zajęty przez administrację Królestwa Prus; w 1949 wpisany do rejestru zabytków, w 1994 uznany za pomnik historii, w 1997 wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO; od 1961 siedziba Muzeum Zamkowego w Malborku.
Edukacja muzealna z Muzeum Zamkowym w Malborku:
Muzeum Zamkowe w Malborku. Cela pokutna
Cykl edukacyjny przygotowany przez Dział Edukacji Muzeum Zamkowego w Malborku. W różnych miejscach naszego muzeum zwiedzający mogą przenieść się w czasie. Jest to możliwe dzięki połączeniu metod rekonstrukcji historycznej i żywej historii z nowoczesną technologią. W okresie, kiedy dostęp do tych miejsc jest dla Was niemożliwy, zapraszamy Was na kilka podróży w czasie za pośrednictwem łączy internetowych. Dziś zajrzymy do celi pokutnej…
Zapraszamy na piąty odcinek naszego edukacyjnego serialu.
Z dokumentów sporządzanych w pierwszej połowie XV wieku dowiadujemy się, że gwarantami traktatów pokojowych, zawieranych pomiędzy wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego i królem Polski byli rycerze pasowani i nie pasowani. Zatem to nie akt pasowania decydował o pozycji społecznej rycerza. Jednak pas rycerski pozostawał dla młodych rycerzy obiektem silnego pożądania. Według poety Piotra Suchenwirta, arcyksiążę Albrecht III von Habsburg wyprawił się do Prus i na Litwę w towarzystwie aż stu rycerzy, by zostać pasowanym podczas wyprawy krzyżowej. Umożliwił mu to stojący wówczas na czele zakonu krzyżackiego wielki mistrz Winrych von Kniprode. A działo się to w roku 1377. Czy młody arcyksiążę austriacki także podziwiał architekturę Wielkiego Refektarza na zamku w Malborku? Być może, jednak musiał być z gościny krzyżackiej bardzo zadowolony, skoro w znacznym stopniu przyczynił się finansowo do budowy rezydencji wielkich mistrzów w niedalekim Sztumie.
Zapraszamy na czwarty odcinek naszego edukacyjnego serialu.
Helfen, wehren, heilen – pomagać, bronić, leczyć. Tak brzmiało motto, które leżało u podstaw powołania pod koniec XII wieku nowego zakonu rycerskiego w Ziemi Świętej. Nowi Machabeusze, bo tak nazywano krzyżaków w tym okresie – rozpoczęli swą działalność od pomocy pielgrzymom i zbrojnym podczas krucjat palestyńskich. Czy zgodnie z obrazem zakonu krzyżackiego, przekazanym nam przez Henryka Sienkiewicza ich misja szpitalna wygasła wraz z podjęciem aktywności w Prusach? Czym był w rzeczywistości szpital zakonny zwany infirmerią? Co działo się z chorymi i rannymi braćmi zakonu oraz z tymi, którzy w podeszłym wieku nie mogli już sprawować funkcji administracyjnych i wojskowych? Dlaczego przywilej uprawy trzciny cukrowej w Palestynie był dla braci tak ważny?
Opowie wam o tym brat Herman. Dzięki nowoczesnej technologii poczujecie klimat krzyżackiej infirmerii w średniowiecznym Malborku.
Zapraszamy na kolejny odcinek naszego edukacyjnego serialu. Mieszko II Otyły, Bolesław III Rozrzutny, Wilhelm I z Normandii – co łączy tych bohaterów przeszłości? Nadmierna skłonność do jedzenia i picia. Wszyscy oni popadli w poważne tarapaty z powodu przejadania się i otyłości. A czy ktoś z Was widział na którymkolwiek ze średniowiecznych przedstawień otyłego brata zakonu krzyżackiego? Chyba nie. Czy to tylko kwestia zakonnej propagandy, czy też powód mógł być zupełnie inny?
Z całą pewnością nie można powiedzieć, że dieta zakonników była uboga.
Pomimo to większość braci zachowywała dobrą kondycję, pozwalającą na wypełnianie obowiązków zarówno w czasie pokoju, jak i wojny.
O tym, jak bracia na zamku w Malborku dbali o zrównoważoną dietę opowie Wam brat Tomasz.
Przed Wami drugi odcinek naszego edukacyjnego serialu. W przestrzeniach Muzeum Zamkowego w Malborku filmy, które oglądacie w ramach cyklu Edukacja muzealna dostępne są w miejscach, o których opowiadają.
Jednak ich obraz znacznie różni się od tego, który proponujemy Wam obecnie. Zrealizowane są w technologii 3D, dzięki czemu „podglądając” życie na zamku przed wiekami, przenoszeni jesteście w inną rzeczywistość historyczną. Ta ciekawostka technologiczna pojawiła się dzięki współpracy z firmą Movitech, obsługującą także audioprzewodniki.
Dzięki zaangażowaniu rekonstruktorów z zaprzyjaźnionych grup, możliwe było ożywienie historycznych miejsc oraz wzbogacenie ich o wiele ciekawych rekwizytów.
Zapraszamy na szósty odcinek naszego edukacyjnego serialu.
Sieć domów zakonnych była podstawą połączeń komunikacyjnych w późnośredniowiecznych Prusach. Fakt ten wykorzystywano w przekazywaniu korespondencji. Listy pisano i je przesyłano, chociaż nie istniał jednolity system planowania, organizacji i kontroli przesyłek. Waga przekazywania informacji pisanej wzrosła w XIV wieku w związku z wprowadzeniem w konwentach mechanicznych zegarów, regulujących w nowy sposób rytm życia zakonników. Czas zaczął być wartością cenioną, zatem szybkość przekazywania informacji również zyskiwała na znaczeniu – szczególnie w warunkach wojennych. Sporządzanie dokumentów stało się prostsze, gdy do powszechnego użytku wszedł papier, zastępując wcześniej stosowany pergamin. W XV wieku wzrosła też ilość braci umiejących czytać i pisać, a tym samym wzrosła także ilość wytwarzanych, wysyłanych i odbieranych dokumentów. W XIV wieku, wobec umacniania się władzy wielkich mistrzów na obszarze Prus i Pomorza wzrosła także rola kancelarii zwierzchników zakonu, prowadzących nie tylko politykę wewnętrzną w zakonie, ale także rozwijających kontakty z zagranicą.
Zapraszamy dziś na ostatni odcinek, z pierwszej serii, naszego edukacyjnego serialu.
To, że każdy krzyżak był zakonnikiem nie jest dla gości naszego muzeum wcale takie oczywiste. Wśród wielu zwiedzających fakt ten budzi nawet niemałe zdziwienie. Zatem przejdźmy do meritum – jak wyglądało wstapienie rycerza świeckiego do struktur zakonu rycerskiego? Kluczowym momentem było złożenie trzech ślubów wieczystych, to znaczy takich, które obowiązywać go będą do końca życia. Ślubowanie ubóstwa, czystości i posłuszeństwa otwierało drogę do pełnienia służby w Zakonie Szpitala Najświetszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie. Publikowana przez nas seria filmów edukacyjnych ukazywała do tej pory różne aspekty życia i służby braci zakonnych. Dziś – na zakończenie tego miniserialu – dowiecie się kto, dlaczego i w jaki sposób mógł zostać członkiem zakonu rycerskiego, którego historia spleciona jest nierozłącznie z siedzibą Muzeum Zamkowego w Malborku.
Za realizację serii dziękujemy rekonstruktorom z Elbląskiego Bractwa Historycznego, Klubu Miłośników Kultury Średniowiecznej z Nowego i Bractwa Rycerzy Ziemi Sztumskiej, a także pracownikom Działu Edukacji Muzeum Zamkowego w Malborku i firmie Movitech – producentowi cyklu.
